Afkoelen vulkaan

We hebben geen krant. Dat heeft 2 redenen. Ten eerste is het voor ons nog steeds niet helemaal duidelijk of de postbode ons huis wel kan vinden. Vorig jaar kwam de post nog af en toe aan, dit jaar is het op dat vlak nog stil gebleven. Niet dat we veel post verwachten, maar het is best mogelijk dat er nog een paar kaartjes voor ons op het postkantoor liggen. Ten tweede is ons Spaans nog niet goed genoeg om de achtergrondverhalen van de grote Spaanse kranten te volgen.

Liever lezen we de krant op het internet en een belangrijk regionaal nieuwsmedium voor La Palma is ElTime. Het digitale krantje staat vol met eilandkwesties en wordt overduidelijk gesponsord door de eilandregering. Geen editie gaat voorbij of er verschijnen foto’s en artikelen van zichzelf feliciterende bestuurders die wel raad weten met het uitgeven van de steun die wordt gegeven aan de vulkaanslachtoffers. Naast deze plaatselijke goednieuwsshow, die door een collega-blogger al eens werd vergeleken met de Pravda uit de Sovjet-tijd, komt er via de nieuwssite ook veel achtergrondnieuws binnen, met afgelopen jaar natuurlijk als hoogtepunt de vulkaanuitbarsting.

We hebben tijdens de uitbarsting veel baat gehad bij dit regionale nieuws en met name aan de prachtige foto’s die er bij werden geplaatst. Enkele hebben we ook gebruikt voor ons blog.

Heel langzaam verdwijnt ook hier de aandacht voor de vulkaan iets naar de achtergrond en is het zelfs niet meer elke dag het onderwerp van de titelpagina. Er is natuurlijk ook al veel verteld over de verwoesting die het monster heeft aangericht. De vulkaan heeft inmiddels een passende naam gekregen en werd na een stemming onder de bevolking Tajogaite genoemd, een naam die de vroegere bewoners gebruikten om het gebied van de uitbarsting en mogelijk ook de planten die er groeiden aan te duiden. Inmiddels is er een weg over de lava aangelegd, zodat het noorden en het zuiden weer met elkaar verbonden zijn. Veel is nog te doen over de twee kustdorpen Puerto Naos en La Bombilla. In beide dorpjes zijn de concentraties giftige gassen te hoog, zodat bewoners nog niet naar hun huizen kunnen. De vulkaan is inmiddels meer dan een half jaar geleden gestopt, maar het gebied zal nog een lange tijd de gevolgen van de uitbarsting ondervinden.

Ons wordt wel eens gevraagd hoe ze de met lava-bedekte grond in de toekomst gaan gebruiken. Kan dat worden afgegraven? en komt daarna het vroegere landschap (en eventueel de huizen die daar stonden) weer terug? Kun je een weg door de lava heen graven? en kun je bouwen op de gestolde lava? Stuk voor stuk prima vragen en een interessant artikel over het afkoelen van de vulkaan kwam gisteren voorbij op ElTime.es.

Samengevat komt het er op neer dat we er rekening mee moeten houden dat het stroomgebied van de lava niet afkoelt in termijnen die wij denken. Tijdens de uitbarsting was de temperatuur van de magma in de krater rond de 1.400 graden en de uitstromende lava tussen de 1.000 en 1.200 graden. De stollende buitenrand van de lava koelt door de omgevingstemperatuur al snel af. Daarbinnen gaat het afkoelingsproces extreem langzaam. Een vergelijking word getroffen met een vulkaan op Hawaii. Om een afkoeling te bereiken tot 200 graden was voor een laag van 4 a 5 meter een half jaar nodig, voor een laag van 12 tot 15 meter anderhalf jaar en voor een dikte van 60 meter 20 jaar. We hebben het dan over een laag die bestaat uit as, gruis, stukken gestolde steen en gas.

Bij het langzaam afkoelen van lava word basalt gevormd. In stroomgangen onder het gruizige oppervlakte vormt dit gestolde lava dijken van basalt. Deze dijken van basalt koelen maar heel langzaam af en bij metingen net onder het oppervlak worden ook de afgelopen tijd nog temperaturen van 1.000 graden gemeten.

Uit modellen blijkt dat het voor een basaltdijk van 4 a 5 meter dikte ongeveer 100 jaar kan duren voordat de temperatuur onder de 200 graden komt, ook net onder het oppervlak. En het spreekt voor zich dat zelfs een temperatuur van 200 graden verre van aangenaam is voor bijvoorbeeld het ingraven van een weg of het bouwen van een huis.

De vulkaan en het verwrongen stroomgebied eronder zal er zijn zolang wij hier zijn. We kunnen er overheen en aan de randen kunnen we er voorzichtig op staan. Maar het grote zwarte gebied waar de lavarivieren lagen zullen we alleen van ver kunnen zien als een zwarte vlek op een overigens prachtig en groen eiland. De vulkaan heeft het eiland veranderd. Een interessant fenomeen waar vast een deel van onze toekomstige gasten voor gaan komen. En voor de overige gasten is het volgende vast geruststellend: het oppervlak van het door de vulkaan getroffen gebied bedraagt ongeveer 3% van het totale oppervlak van La Palma.

Voor het hele artikel verwijs ik graag naar de website van ElTime met de volgende link: afkoelen vulkaan